Regularne przeglądy urządzeń grzewczych, okresowe czyszczenie i udrażnianie przewodów wentylacyjnych, spalinowych i dymowych; unikanie długiego przebywania w pomieszczeniu, w którym znajduje się piec; montaż detektorów CO w budynkach mieszkalnych; umożliwianie cyrkulacji powietrza przez uchylanie okien i niezasłanianie otworów w drzwiach kuchni i łazienki – to zasady, które należy stosować, by uniknąć śmiertelnego zaczadzenia.

Każdego roku z powodu zatrucia tlenkiem węgla (CO), potocznie zwanego czadem, umiera w naszym województwie kilkadziesiąt osób. Bardzo często nie ma to związku z powstawaniem pożaru, a wynika jedynie z niewłaściwej eksploatacji budynku i znajdujących się w nim urządzeń i instalacji grzewczych. Tlenek węgla to cichy zabójca – nie ma smaku ani zapachu, dlatego chrońmy się przed jego wpływem, systematycznie czyszcząc przewody wentylacyjne i często wietrząc pomieszczenia – apeluje Jacek Kozłowski, wojewoda mazowiecki.

Niebezpieczeństwo mogą stwarzać niesprawne piece grzewcze (kąpielowe i centralnego ogrzewania) zasilane gazem, olejem opałowym lub paliwem stałym. Przyczyn wypadków można też szukać w wadliwej wentylacji mieszkań, w których eksploatowane są urządzenia grzewcze. Pogorszenie wentylacji wynika z niedrożności przewodów dymowych i spalinowych wskutek ich zabrudzenia lub zasłonięcia przez użytkowników. Słaba wentylacja mieszkań jest także skutkiem wymiany okien na nowe, które dzięki wyższej szczelności ograniczają dopływ tlenu do pomieszczeń. Stosujmy rozszczelnienie okien w celu zapewnienia mikrowentylacji mieszkań. Dodatkowym zabezpieczeniem może być zamontowanie w domu czujek dymu i gazu. Koszt domowego detektora wynosi ok. 100 zł, a może uratować nasze życie – mówi Gustaw Mikołajczyk, komendant wojewódzki straży pożarnej.

Tlenek węgla (CO) powstaje najczęściej zimą, w domach, w których urządzenia grzewcze są wadliwe lub źle użytkowane. Obowiązki właściciela lub zarządcy obiektu wynikają z prawa budowlanego i dotyczą przeprowadzania kontroli okresowych stanu technicznego oraz usunięcia stwierdzonych uszkodzeń – przypomina Jaromir Grabowski, wojewódzki inspektor nadzoru budowlanego. Właściciel musi przeprowadzić m.in. kontrolę okresową – co najmniej raz w roku – instalacji gazowych oraz przewodów kominowych (dymowych, spalinowych i wentylacyjnych), w przeciwnym razie podlega karze grzywny.

Zatrucie tlenkiem węgla objawia się: bólem i zawrotami głowy, uciskiem w skroniach, szumem w uszach, wymiotami, ociężałością oraz ogólnym osłabieniem organizmu. Gdy dawka CO jest duża, następuje porażenie ośrodka oddechowego, bezdech i utrata przytomności, które prowadzą do szybkiej śmierci.

W razie zatrucia czadem należy wynieść poszkodowanego na świeże powietrze, okryć kocem i nie pozwolić mu zasnąć. Trzeba także nadzorować chorego do czasu przyjazdu lekarza. Jeśli straci przytomność, ale będzie oddychał, wystarczy ułożyć go w bezpiecznej pozycji, jeżeli przestanie oddychać – należy rozpocząć reanimację.